ຂປລ
ໂທດແມ່ນມາດຕະການບັງຄັບຂອງລັດ ທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍອາຍາ, ນຳໃຊ້ເພື່ອຈຳກັດສິດ, ຕັດສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ກະທຳຜິດຊຶ່ງໃນມາດຕາ 43 ຂອງປະມວນກົດໝາຍອາຍາໄດ້ກຳນົດໄວ້.
*ໂທດແມ່ນມາດຕະການບັງຄັບຂອງລັດ ທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍອາຍາ, ນຳໃຊ້ເພື່ອຈຳກັດສິດ, ຕັດສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ກະທຳຜິດຊຶ່ງໃນມາດຕາ 43 ຂອງປະມວນກົດໝາຍອາຍາໄດ້ກຳນົດວ່າ: ການລົງໂທດບໍ່ພຽງແຕ່ຈະມີຈຸດປະສົງລົງໂທດຜູ້ກະທຳຜິດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຫາກຍັງມີຈຸດປະສົງເພື່ອດັດສ້າງແລະສຶກສາອົບຮົມຜູ້ຖືກລົງໂທດໃຫ້ມີຈິດໃຈບໍລິສຸດຕໍ່ການອອກແຮງງານ, ໃຫ້ປະຕິບັດກົດໝາຍຢ່າງຖືກຕ້ອງແລະເຄັ່ງຄັດ, ໃຫ້ເຄົາລົບລະບຽບການດຳລົງຊີວິດຂອງສັງຄົມພ້ອມທັງເປັນການປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ການກະທຳຜິດເທື່ອໃໝ່ເກີດຂຶ້ນສຳລັບຜູ້ຖືກຕັດສີນລົງໂທດ ແລະ ບຸກຄົນອ່ືນອີກດ້ວຍ. ການລົງໂທດບໍ່ມີຈຸດປະສົງຈະກໍ່ຄວາມທຸກທໍລະມານແກ່ຮ່າງກາຍ ຫລື ຢຽບຢ່ຳກຽດສັກສີຂອງມະນຸດ.
ໃນມາດຕາ 44 ຂອງປະມວນກົດໝາຍອາຍາ ໄດ້ກຳນົດປະເພດຂອງໂທດປະກອບດ້ວຍ: ໂທດຕົ້ນຕໍ, ໂທດເພີ່ມ ແລະ ໂທດທາງເລືອກ. ໂທດຕົ້ນຕໍມີດັ່ງນີ້: ໂທດຕຳນິວິຈານ; ໂທດປັບໃໝ; ໂທດດັດສ້າງໂດຍບໍ່ຕັດອິດສະລະພາບ; ໂທດເນລະເທດ; ໂທດຕັດອິດສະລະພາບທ່ີມີກຳນົດ; ໂທດຕັດອິດສະລະພາບຕະຫລອດຊີວິດ; ໂທດປະຫານຊີວິດ. ໂທດເພີ່ມມີດັ່ງນີ້: ໂທດປັບໃໝໃນກໍລະນີທີ່ບໍ່ເປັນໂທດຕົ້ນຕໍ; ໂທດຮິບຊັບ; ໂທດຮິບວັດຖຸສິ່ງຂອງ; ໂທດປົດສິດເລືອກຕັ້ງ ແລະ ສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງ; ໂທດຈຳກັດທີ່ຢູ່; ໂທດເນລະເທດໃນກໍລະນີທີ່ບໍ່ເປັນໂທດຕົ້ນຕໍ; ໂທດຟື້ນຟູຄືນ; ໂທດຖອນໃບອະນຸຍາດ; ໂທດຫ້າມດຳລົງຕຳແໜ່ງຫລືປະກອບອາຊີບໃດໜຶ່ງຫລືຖອນຫລຽນຫລືປົດນາມມະຍົດ. ສຳລັບການກະທຳຜິດຖານໂທສານຸໂທດສານສາມາດລົງໂທດໜຶ່ງຫລືສອງໂທດເພີ່ມແທນໂທດຕົ້ນຕໍ. ໂທດທາງເລືອກມີດັ່ງນີ້: ໂທດອອກແຮງງານເພື່ອສາທາລະນະ; ໂທດຈຳກັດບໍລິເວນ. ສານອາດນຳໃຊ້ໂທດທາງເລືອກແທນໂທດຕົ້ນຕໍຫລືໂທດເພີ່ມຫລືນຳໃຊ້ແທນທັງສອງໂທດນັ້ນກໍໄດ້.
ມາດຕາ 45 ໂທດຕຳນິວິຈານ ແມ່ນການຕຳນິວິຈານຜູ້ກະທຳຜິດໃນທີ່ປະຊຸມສານ. ໃນກໍລະນີຈຳເປັນກໍອາດຈະເອົາຄຳຕັດສິນຂອງສານລົງໃນໜ້າໜັງສືພິມຫລືນຳໃຊ້ວິທີການອື່ນກໍໄດ້. ມາດຕາ 46 ໂທດປັບໃໝ ແມ່ນໂທດທາງດ້ານການເງິນຊຶ່ງແມ່ນສານເປັນຜູ້ວາງຕາມກໍລະນີ ແລະ ຂອບເຂດທີ່ກົດໝາຍກຳນົດໄວ້. ສຳລັບຈຳນວນເງິນທີ່ຈະປັບໃໝນັ້ນສານຕ້ອງອີງໃສ່ລະດັບຄວາມເປັນອັນຕະລາຍ ຂອງການກະທຳຜິດ, ສະພາບທາງດ້ານຊັບສິນຂອງຜູ້ກະທຳຜິດ, ຄ່າຄອງຊີບໃນແຕ່ລະໄລຍະ. ເງິນທີ່ໄດ້ຈາກການປັບໃໝ ຕ້ອງມອບເຂົາງົບປະມານແຫ່ງລັດ. ຄ່າປັບໃໝສາມາດຈ່າຍເທື່ອດຽວ ຫລື ຈ່າຍເປັນງວດພາຍໃນກຳນົດເວລາຕາມຄຳຕັດສິນຂອງສານ. ໃນກໍລະນີທີ່ຜູ້ກະທຳຜິດຫາກບໍ່ສາມາດເສຍຄ່າປັບໃໝໄດ້ໃນເວລານັ້ນ ສານສາມາດປ່ຽນໂທດປັບໃໝມາເປັນໂທດອອກແຮງງານເພື່ອສາທາລະນະ ຫລື ໂທດດັດສ້າງໂດຍບໍ່ຕັດອິດສະລະພາບ. ໃນກໍລະນີທີ່ຜູ້ກະທຳຜິດຫາກບ່ໍສາມາດເສຍຄ່າປັບໃໝຕາມຄຳຕັດສີນຂອງສານ ພາຍຫລັງໄດ້ປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະລະພາບສຳເລັດແລ້ວສານສາມາດປ່ຽນໂທດປັບໃໝນັ້ນມາເປັນໂທດອອກ ແຮງງານເພື່ອສາທາລະນະ ຫລື ໂທດດັດສ້າງໂດຍບໍ່ຕັດອິດສະລະພາບ. ຫ້າມເອົາໂທດປັບໃໝມາເປັນໂທດຕັດອິດສະລະພາບ ແລະ ຫ້າມເອົາໂທດຕັດອິດສະລະພາບມາເປັນໂທດປັບໃໝໃນກໍລະນີການກະທຳຜິດທີ່ກົດໝາຍກຳນົດໂທດ ຕັດອິດສະລະພາບເກີນກວ່າສາມປີຂ້ຶນໄປ. ສຳລັບການກະທຳຜິດກ່ຽວກັບເສດຖະກິດແລະການເງິນທີ່ກົດໝາຍ ກຳນົດໂທດຕັດອິດສະລະພາບຕ່ຳກວ່າສາມປີລົງມາຍົກເວັ້ນການກະທຳຜິດທີ່ບໍ່ເຂັດຫລາບ ຫລື ເປັນອາຈິນນັ້ນສາມາດລົງໂທດປັບໃໝເປັນໂທດຕົ້ນຕໍ; ແຕ່ຖ້າວ່າຜູ້ກະທຳຜິດຫາກບໍ່ສາມາດປະຕິບັດ ໂທດປັບໃໝໄດ້ສານກໍຈະຕັດສີນ ລົງໂທດຕັດອິດສະລະພາບແທນ ໂດຍຄິດໄລ່ໂທດຕັດອິດສະລະພາບ ໜຶ່ງວັນເທົ່າກັບຄ່າແຮງງານຕ່ຳສຸດຕໍ່ວັນຂອງຜູ້ອອກແຮງງານ.
ມາດຕາ 47 ໂທດດັດສ້າງ ໂດຍບໍ່ຕັດອິດສະລະພາບ ແມ່ນໂທດທີ່ລົງໃສ່ຜູ້ກະທຳຜິດດ້ວຍການປະໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວສືບຕໍ່ອອກແຮງງານຢູ່ບ່ອນເຮັດວຽກເດີມຫລືຢູ່ບ່ອນອື່ນໂດຍຫັກເອົາແຕ່ຫ້າຫາຊາວສ່ວນຮ້ອຍ ຂອງຄ່າແຮງງານທັງໝົດຂອງຜູ້ກະທຳຜິດເຂົ້າເປັນລາຍຮັບຂອງລັດຕາມຄຳຕັດສີນຂອງສານ. ໂທດດັດສ້າງໂດຍບໍ່ຕັດອິດສະລະພາບທີ່ຈະລົງໃສ່ຜູ້ກະທຳຜິດນັ້ນບໍ່ໃຫ້ເກີນໜຶ່ງປີ.
KPL
